Najsevernije somborsko salaško naselje Rančevo, nazvano i „Gornji salaši“, koje se danas nalazi desetak kilometara severno od Sombora, prvi put je zapisano 1658. g. kada je, kao selo, formalno pripadalo trojici ugarskih vlastelina.
Rančevo se 1702, 1720. i 1740. g. nalazilo među pustarama u vlasništvu somborskih graničara. U opisu koji je 1746. g. načinio upravnik komorskih dobara baron Redl, zabeleženo je da je udaljena od Sombora tri četvrtine časa, da na njoj postoje znamen crkve, stajaće vode i salaši somborskih graničara sa pustare Bilić. U ataru pustare moglo je da se naseli 50 težaka i da bude zasejeno 335 njiva jesenjih, a 180 njiva prolećnih useva (po 60 njiva ječma i zobi, i po 30 prosa i kukuruza). Pašnjaci su mogli da ishrane 300 grla stoke, a livade su davale 400 plastova sena. Procena godišnjih prihoda iznosila je 433 forinte, a ukupna vrednost pustare procenjena je na 8.660 forinti.
Rančevo je ubeleženo na svim najstarijim mapama Sombora (1746, 1783, 1825), a nalazio se i na spisku pustara koje su 1749. g. gradu dodeljene Elibertacionom poveljom.
Najstariji popis posednika u Rančevu sačinjen je 1746. godine, kada su ovde zapisana imanja somborskih srpskih graničarskih porodica Krstić, Mirković, Rakić i Tešić, a 1748. g. posede u Rančevu imala je i porodica Radišić. U godinama neposredno nakon elibertacije grada, između 1749. i 1759, posede u Rančevu stekle su i porodice Bratić, Dojić, Kelić, Lalošević, Lukić (bunjevačka porodica), Petrović, Relić, Terzić i Tucaković, a početkom sedamdesetih godina 18. veka posede u ataru Rančeva dobile su bunjevačke porodice Strilić i Poljak, kao i pobunjevčena slovačka porodica Firanj. Početkom 19. veka ovde su posede imale i porodice Džida (iz Gakova), Zurković, Kunić, Mihajlović, Milošević, Terzin i Gucunja (doseljena iz Stanišića).
Prilikom procene pokretne i nepokretne imovine građana Sombora i okolnih salaša iz 1758. g. Rančevo je procenjeno na 14.812 forinti i 50 denara sa 888 forinti i 75 denara godišnjeg prihoda, što je nakon Gradine (sa Žarkovcem i Preradovićem, odnosno Radojevićima) drugi gradski posed prema procenjenoj vrednosti.
Atar Rančeva prostirao se 1763. g. na 3.515 starih jutara, a prema podatku iz 1805. godine, sa malom prigradskom pustarom Karakorija, atar Rančeva se prostirao na 5. 476 starih jutara i bio je drugi po veličini među somborskim salaškim naseljima.
Somborski gradski geometar Petar Aradski izradio je 1833. g. detaljnu katastarsku mapu atara Rančeva (Planum Geometricum Praedii Rantsevo), veličine 176 x 100 cm. Prema ovoj mapi, u ataru Rančeva građani Sombora i stanovnici salaša su posedovali 4.962 stara jutra zemlje, bara Karankorija zauzimala je blizu 16 jutara, Petrovićka bara skoro 22 jutra, prazno zemljište 71 jutro, gradski pašnjaci nešto preko 57 jutara, bilićki pašnjak 203 jutra, rančevački 211 jutara (ova dva pašnjaka zapravo su velika slatinasta livada koja se u pojedinim delovima godine pretvarala u ogromnu baru ili jezero), put za Stanišić zauzimao je 24 jutra zemlje rančevačkog atara, tzv. „Mađarski“ put pet jutara, a put prema bezdanu tri jutra zemlje.
Na slatini između Rančeva i Bilića napasana su stada ovaca od čijeg mleka se dobijao čuveni somborski ovčiji sir, koji su proizvodile rančevačke salašarske porodice.
Prilikom popisa za srpsku narodnu stražu 1849. g. u Rančevu je popisano 98 srpskih domaćinstava, među kojima 21 kuća Kelića, 11 kuća Tucakovića, 9 kuća Terzića, 8 kuća Relića, 7 kuća Terzina, po 6 kuća Krstića i Radišića, po 5 kuća Mirkovića i Petrovića, po 4 kuće Dojića i Rakića, 3 kuće Laloševića, 2 kuće Kunića i po jedna kuća Gucunje, Mašića, Marinkovih, Mihajlovića, Selaka, Srdina i Zurkovića.
U drugoj polovini 19. veka u ataru rančeva salaše je podiglo i nekoliko nemačkih poroeica (Gotlib, Rajhl, Tancer i Vajgand). Prilikom merenja udaljenosti somborskih salaša od grada 1875. g. ustanovljeno je da su salaši Rančevo udaljeni od Gradske kuće u Somboru jednu i 5/8 austrijskih milja ili oko 12,3 kilometara. To je bila najveća razdaljina između grada i nekog od okolnih salaša.
Škola u Rančevu je otvorena 1875. godine, a za bunar na rančevačkoj Dojićkoj vodici verovalo se da ima blagotvorne moći.
Prema popisu iz 1991. godine, u Rančevu su bila 52 domaćinstva (svega pet godina ranije ovde su bila 92 domaćinstva).
Milan Stepanović
