IVAN IVANČEVIĆ, gimnastičar, reprezentativac, trener, sportski pedagog, olimpijski sudija i visoki međunarodni sportski funkcioner, rođen je u Somboru, 12. oktobra 1913. godine. Bio je sin Mihaila Ivančevića, zidara, poreklom iz stare bunjevačke porodice. Ovde je pohađao osnovnu školu i osam razrada somborske Gimnazije, u kojoj je maturirao 1931. godine, nakon čega je upisao Poljoprivredno-šumarski fakultet u Zemunu, na kome je diplomirao 1937. godine, stekavši zvanje šumarskog inženjera.
Profesionalnu karijeru započeo je u tehničkom odeljku Sreskog načelstva u Somboru, a potom je u struci radio na uglednom Državnom dobru Belje u Baranji. U kratkotrajnom Aprilskom ratu 1941. godine, u činu poručnika, Ivan Ivančević bio je vojni komandant Rume, a lakše je ranjen prilikom borbe s nemačkim trupama kod Klenka (kraj Šapca), te je na kratko bio i zarobljen. Nakon kapitulacije jugoslovenske vojske, Ivančević je ponovo primljen na Beljsko imanje (koje je, tokom okupacije, pripalo nekadašnjem vlasniku, nadvojvodi Albertu Habzburškom) i bio je imenovan za šefa Šumske uprave u selu Zmajevcu, u Baranji. Posle velike Batinske bitke (u novembru 1944), postavljen je za sekretara Mesnog narodnooslobodilačkog odbora i ujedno za upravnika celokupnog šumskog područja u Baranji (na tom položaju nalaziće se i posle rata). Istovremeno je intenzivno radio na prilagođavanju Zakona o šumarstvu novom društvenom poretku. Tokom 1947/48. g. Ivančević je bio šumarski inženjer na Papuku u Slavoniji. Po povratku u Sombor (1949) predavao je biologiju i fiziku u somborskoj Gimnaziji, te u Medicinskoj i Učiteljskoj školi, kao i stručne predmete u Srednjoj šumarskoj školi, a tokom 1954/55. g. bio je profesor Više pedagoške škole u Zrenjaninu. U šumarsku struku vratio se 1955. godine, kada je postavljen za rukovodioca šumarstva Somborskog sreza, a na tom položaju uspešno je uticao je na sprečavanje seče dela šumskog pojasa na levoj obali Dunava, koju je predlagalo tadašnje političko rukovodstvo. Mada je, nakon ukidanja srezova (1965), bio imenovan za pokrajinskog šumarskog inspektora, nije prihvatio ovu dužnost i na svoj zahtev imenovan je za opštinskog lovno-šumskog inspektora u Somboru, a na tom položaju ostao je do penzije 1971. godine (za zasluge u struci pokrajinsko Izvršno veće dodelilo mu je izuzetnu penziju). I kao penzioner ostao je povremeno angažovan u struci, pa je držao predavanja o značaju životne sredine i biocenotske ravnoteže.
Još kao mladić Ivan Ivančević bio je talentovan violinista i već sa 12 godina postao je član somborske filharmonije, u kojoj je sa 14 godina svirao prvu violinu (član i prva violina filharmonije u Somboru Ivančević je bio do 1940, a potom od 1950. do 1965. godine). Tokom školovanja u somborskoj Gimnaziji predvodio je i đački orkestar u sklopu družine „Skerlić“, a imao je i brojne solističke nastupe na školskim primedbama. Ipak, ni visoka stručnost u oblasti šumarstva, niti sjajan muzički talenat, ne bi Ivančeviću obezbedili izuzetnost koju je dosegao baveći se sportom.
Član podmlatka somborskih Sokola Ivačević je postao još kao đak-prvak 1919. godine. Posle je bio zapažen kao fudbaler (stalni član ekipe somborske Gimnazije) i vaterpolista, a zatim je gimnastika postala osnovno polje njegovog sportskog delovanja. Već 1932, sa 19 godina, postao je državni reprezentativac u gimnastici i na Sveslovenskom prvenstvu u Pragu osvojio je šesto mesto na krugovima. Državni prvak Kraljevine Jugoslavije postao je 1934. godine, a na turneji po Čehoslovačkoj, tokom susreta sa njihovom gimnastičkom reprezentacijom, u međusobnom nadmetanju bio je bolji od tadašnjeg svetskog prvaka na krugovima, Čeha Alojza Hudeca. Državni prvak na krugovima ponovo je postao 1936. godine, ali je, zbog priprema za diplomski ispit, propustio Olimpijske igre u Berlinu. Bio je član jugoslovenske gimnastičke reprezentacije na turneji po Francuskoj i Poljskoj 1939. godine, a iste godine je na Sveslovenskom prvenstvu u Sofiji bio prvak u višeboju i na krugovima, drugi na razboju i treći na vratilu, te je dobio nadimak „sveslovenski car“.
Posle Drugog svetskog rata Ivančević je, od 1950. do 1958. godine, bio stalni trener i vodnik jugoslovenske muške gimnastičke reprezentacije. Predvodio je jugoslovenske reprezentaciju na Svetskom prvenstvu u Bazelu 1950 (4. mesto), Rimu 1954 (11. mesto) i Moskvi 1958. g. (6. mesto). Istovremeno, bio je i načelnik Gimnastičkog društva u Somboru, potpredsednik Gimnastičkog saveza Vojvodine, član Predsedništva Gimnastičkog saveza Srbije i predsednik Sudijske komisije Gimnastičkog saveza Jugoslavije. Autor je prvih pravilnika o suđenju i polaganju ispita za gimnastičke studije, a sastavljao je i programe takmičenja. Postao je 1950. g. gimnastički sudija na međunarodnim takmičenjima (1953. završio je i prvi seminar za međunarodno suđenje, a učestvovao je i na nekoliko narednih sudijskih seminara – u Rimu 1954, Parizu 1957, Moskvi 1958. i Kopenhagenu 1959. godine). Bio je vrhovni sudija na takmičenjima Evropskog gimnastičkog kupa 1961. g. u Luksemburgu, 1963. g. u Beogradu i 1965. g. u Antverpenu.
Na kongresu Međunarodne gimnastičke federacije, održanom 1960. g. u Rimu, Ivančević je izabran za člana Tehničkog komiteta, sa zaduženjem za praćenje problematike suđenja. Godine 1964. postao je prvi izabrani međunarodni gimnastički sudija, kao i prvi potpredsednik, a 1972. i predsednik Tehničkog komiteta, te autor Pravilnika o suđenju Međunarodne gimnastičke federacije, pa je 1973. g. rukovodio Interkontinentalnim seminarom o suđenju u gimnastici, održanim u Madridu. Godinama je bio predavač i ispitivač na brojnim međunarodnim, regionalnim i nacionalnim sudijskim kursevima (preko 50), održanim u Švajcarskoj, Italiji, Španiji, Francuskoj, SR Nemačkoj, Poljskoj, Čehoslovačkoj, Mađarskoj, Rumuniji, Bugarskoj, Sovjetskom Savezu, SAD itd. Držao je i trenerske gimnastičke kurseve u SAD, Sovjetskom Savezu, Turskoj, Kuvajtu i Alžiru.
Ivan Ivančević bio je vrhovni sudija u takmičenju na konju sa hvataljkama tokom Olimpijskih igara u Tokiju 1964. godine, vrhovni sudija, rukovodilac celokupnog gimnastičkog takmičenja i predsednik žirija na Olimpijskim igrama u Meksiku 1968. g. (prvi je Jugosloven u istoriji olimpijskih igara koji je bio neposredni rukovodilac jednog dela igara), glavni rukovodilac gimnastičkog takmičenja i vrhovni sudija u muškoj konkurenciji na Olimpijskim igrama u Minhenu 1972. godine, a sudio je i brojna druga međunarodna gimnastička takmičenja, sve do 1978 (ukupno 48, od kojih 35 kao vrhovni sudija). Sastavljao je i obavezne vežbe za olimpijske igre u Tokiju (1964) i Meksiku (1968), kao i za svetska gimnastička prvenstva 1966. g. u Dortmundu i 1970. g. u Ljubljani, a bio je i recenzor svih obaveznih vežbi na Olimpijskim igrama u Montrealu 1976. godine. Tvorac je ideje o Svetskom kupu u gimnastici i bio je organizator i rukovodilac prvog Svetskog kupa, u Londonu 1975. godine.
Kako se 1976. godine, posle 16 godina provedenih u samom vrhu Međunarodne gimnastičke federacije, zbog zdravstvenih problema nije ponovo kandidovao, izabran je za njenog doživotnog počasnog člana i dodeljena mu je posebna plaketa sa diplomom. Kada je Međunarodna gimnastička federacija 1981. g. u Montreu obeležavala svoju stogodišnjicu, kao najstarija internacionalna sportska federacija, Ivan Ivančević zbog zdravstvenih razloga nije prisustvovao proslavi, pa mu je Zlatna plaketa Federacije, koja mu je tada dodeljena, uručena naknadno. Već posthumno, Međunarodna gimnastička federacija dodelila mu je 1998. g. i posebnu diplomu kao znak zahvalnosti za unapređenje razvoja suđenja u gimnastici. Tokom bogate sportske karijere Ivančević je dobio je 572 domaća i međunarodna priznanja, a zaveštao ih je, kao svoj legat, Gradskom muzeju u Somboru.
Ivan Ivančević preminuo je u Somboru, 1. avgusta 1990. godine, u 77. godini života. Godine 2005. somborski novinar i publicista Dušan Kolundžija, u saradnji sa Irinom, suprugom Ivana Ivančevića, objavio je o njemu knjigu Virtuoz na krugovima, koja je u najvećoj meri predstavljala i izvornik za ovaj prilog.
M. S.
[Tekst autora priloga prenesen je iz njegove monografije “150 godina Gimnazije u Somboru”]
