Istorija,  OBZORJA PROŠLOSTI

PRVI POPIS SOMBORA I SOMBORSKOG SREZA NAKON TURSKOG POVLAČENJA IZ 1699. GODINE

Posle Karlovačkog mira 1699. g. obnovljen je rad županija u Bačkoj, sa svim nekadašnjim pravima i administrativnim i sudskim nadležnostima, o čemu je car Leopold I izdao posebnu diplomu. Celokupna teritorija predmohačke Bodroške županije, kao i znatniji deo nekadašnje Bačke županije, pripali su obnovljenoj Bačkoj županiji. Carskom diplomom od 16. oktobra 1698. g. za prvog velikog župana Bačke županije imenovan je kaločki nadbiskup Pal Sečenji. Kaločki nadbiskupi su se i u predmohačkom periodu, od 1463. godine, nalazili na čelu Bačke županije, a ta tradicija trajala je sve do 1775. godine, pa su nadbiskupi u tom periodu nosili i titulu Comes perpatuus (večiti župan).

Grb obnovljene Bačke županije iz 1699. god.
Kaločki nadbiskup, grof Pal Sečenji, prvi veliki župan obnovljene Bačke županije 1699. god.

Prvo zasedanje skupštine obnovljene Bačke županije održano je 14. decembra 1699. g. i na ovoj skupštini županija je podeljena u tri sreza – Bajski, Somborski i Bački (Subotica se tad nalazila u Čongradskoj županiji), a svaki srez imao je po 14 opština. U sastavu somborskog sreza nalazile su se opštine: Sombor, Kolut, Štrbac, Monoštor, Pašina Ada, Kupusina, Bokčinović, Sonta (pisarskom omaškom piše Santova, ali nije reč o naselju Santovu, koje je, kao i suedni Bereg, pripalo Bajskom srezu), Karavukovo, Vajska, Bođani, Nemce, Plavna i Sivac. Somborski srez bio je značajno teritorijalno umanjen u poređenju sa somborskom nahijom iz vremena turske uprave i, izuzev Sivca, zahvatao je njen nekadašnji zapadni ili podunavski deo.

Bačka početkom 18. veka

U oktobru 1699. g. načinjen je prvi sumarni popis Bačke županije. Somborski srez imao je ukupno 555 domaćinstava (u Bačkom srezu bilo je 841, a u Bajskom srezu 860 upisanih domaćinstava).

U Somboru je tada popisano 270 domaćina (kuća) sa 55 odraslih sinova u zajedničkim domaćinstvima.

Somborski domaćini posedovali su 434 konja, 466 volova, 411 krava, 297 teladi, 1.060 ovaca, 446 svinja i 651 košnicu pčela.

Obrađivali su 274 motike vinograda, a zasejali su 988 požunskih jutara oranica pšenicom i raži, 500 jutara ječmom i 40 jutara prosom.

U gradu su postojale tri krčme, jedna pivnica i 31 zanatska radnja.

Crtež Sombora iz 1698. god.

Shodno činjenici da je u to vreme prosečno domaćinstvo imalo između osam i deset članova, Sombor je 1699. g. imao iznad dve hiljade stanovnika (naredni popis, načinjen tri godine kasnije [1702], brojem navodi da u gradu živi 2.855 stanovnika).

Milan Stepanović

Ostavite komentar

Vaša e-mail adresa neće biti objavljena.