Dragi prijatelji, pokrenuli smo sajt RAVNOPLOV u želji da predstavimo kulturno-istorijsko nasleđe Sombora i okoline, ali i celokupnog Panonskog prostora i da približimo posetiocu sajta prepoznatljiv šarm ravnice, njene ljude, običaje, lepote i zanimljivosti, njenu prošlost i sadašnjost. Kao što je i Panonska ravnica, i mi ćemo težiti da budemo zona izmirenja suprotnosti, mesto dobrih vibracija i pozitivnih misli, lepih sećanja i vrednih podsećanja na život u tihom, mirnom, skromnom i uzdržljivom svetu, samo naizgled jednolikom i ćutljivom, ali bliskom, živom i toplom, kao gnezdo na dlanu. Ravničarski bard Veljko Petrović pisao je da pod ogromnim ravničarskim nebom uspravljen čovek, zagledan u njega, saznaje više nego i na vrhu najviše stene:…
-
-
KNJIŽARSKI IZLOG SAJTA “RAVNOPLOV”
Predstavljamo izdanja autora ovog sajta, posvećena prošlosti Sombora i okoline. Kupovinom knjiga putem sajta “RAVNOPLOV” pomažete rad ovog sajta. Kupcima iz Sombora knjige mogu biti dostavljene na kućnu adresu, bez troškova dostave. Kupcima izvan Sombora knjige šaljemo putem pošte, uz naplatu osnovnih poštanskih troškova. Porudžbina je moguća putem poruke ispod ovog priloga, putem poruke na FB profilu “Ravnopolov” (https://www.facebook.com/ravnoplov) ili porukom na mejlu izdavača (norma.sombor@gmail.com). KAKO JE NASTALA PESMA „SANTA MARIA DELLA SALUTE“ LAZE KOSTIĆA Monografija M. Stepanovića koja istorijski dokumentovano i objektivno, mimo često površnih mistifikacija i sentimentalizma, ukazuje na sve segmente nastanka najpoznatije pesme Laze Kostića, po mnogima i najlepše pesme srpske ljubavne lirike. U njoj je sažeto…
-
PRVI IZBORI ZA ČLANOVE GRADSKE UPRAVE I SLUŽBENIKE SLOBODNOG I KRALJEVSKOG GRADA SOMBORA, 24. APRILA 1749. GODINE
Kako bi, istovremeno sa svečanim proglašenjem Sombora za slobodan i kraljevski grad, mogao da bude izabran i konstituisan prvi gradski Magistrat i druga gradska upravna i predstavnička tela, carsko-kraljevski izaslanik (komesar) Johan Jozef Koler zatražio je, tokom dogovora održanog sa predstavnicima grada, 23. aprila 1749. godine, dan pred svečanu instauraciju, da opština sačini spisak istaknutih i imućnijih žitelja Sombora, koji su posedovali kuće u gradu i imanja u gradskom ataru, i to bez obzira na veroispovest, ali uz izostavljanje turskih podanika, odnosno grčkih trgovaca. Kada je spisak načinjen, komesar Koler odabrao je po 49 imena iz svake od dve veroispovesti i stavio je taj spisak, uz Elibertacionu povelju, na uvid…
-
SVEČANO PROGLAŠENJE SOMBORA ZA SLOBODAN I KRALJEVSKI GRAD, 24. APRILA 1749. GODINE
Carica Marija Terezija potpisala je 17. februara 1749. g. u Beču carsku diplomu – Povelju slobodnog i kraljevskog grada Sombora. Četiri sedmice kasnije, 17. marta, Ugarska dvorska kancelarija potvrđuje da je komorsko mesto Sombor uzdignuto u rang slobodnih i kraljevskih gradova, te upućuje da se svečana diploma preda predstavnicima Sombora. Carsku povelju preuzeli su u Beču somborski predstavnici Mihailo Bokerović, Avram Rašković i Atanasije Stojšić, posle čega su brodom, ploveći Dunavom, krenuli prema Somboru. Iskrcali su se 27. marta 1749. g. na dunavskom pristaništu u obližnjem selu Monoštoru i najavili svoj dolazak, pa ih je ispred ulaza u grad, po susnežici, svečano dočekao Nikola Parčetić, privremeni gradski sudija, sa banderijom…
-
IZLOŽBA “DVA VEKA PRIRODNO-NAUČNOG OBRAZOVANJA UČITELJA U SOMBORU”
U ponedeljak, 19. februara 2024. godine, na Pedagoškom fakultetu u Somboru, u organizaciji Fakulteta i Udruženja građana “Norma” Sombor, otvorena je interaktivna izložba starih učila pod nazivom „Dva veka prirodno-naučnog obrazovanja učitelja u Somboru“. Izložba je organizovana povodom Dana Grada Sombora, kao jedna u nizu aktivnosti kojima je obeležena 275. godišnjica od proglašenja Sombora za slobodan i kraljevski grad. Autorka izložbe je prof. dr Marija Bošnjak Stepanović, koja je, sa prof. dr Milivojem Mlađenovićem, ujedno i autorka prikazanog prigodnog igrokaza „Nauka kroz vreme“. Izložba i igrokaz priređeni su i prikazani u prostoru spomen-sobe Norme i Preparandije. U uvodnom delu programa izveden je pomenuti igrokaz, u kome su glumili studenti Pedagoškog…
-
KAKO SU SOMBORCI PRIKRIVALI IMOVINU
Krajem decembra 1746. g. Bačka županija je, na traženje Ugarske dvorske kancelarije, odlučila da popiše somborske graničare, kojih je u gradu bilo četiri petine od ukupnog broja stanovnika. Kada je 1. novembra 1745. g. Sombor, nakon gubitka statusa vojničkog šanca, zvanično došao pod nadležnost Bačke županije i Kraljevske komore, Somborci su pokrenuli postupak elibertacije i poslali svoje izaslanstvo na pregovore u Beč, sa ciljem da za Sombor obezbede dobijanje privilegovanog statusa slobodnog i kraljevskog grada (ovaj poduhvat uspešno će biti završen 17. ferbuara 1749). Županija i Komora želele su da načine tačan popis doskorašnjih graničara radi razreza poreza (kontribucije), koji Somborci nisu hteli da plaćaju dok se na završe pregovori…
-
PROMOCIJA MONOGRAFIJE “VIZIJA SLOBODE – ELIBERTACIJA SOMBORA 1745-1749”
Povodom Dana grada Sombora (17. februara) i 275. godišnjice od dobijanja statusa slobodnog i kraljevskog grada, u petak, 16. februara, u 19 časova, predstavljena je u Velikoj Sali zdanja Županije u Somboru monografija „Vizija slobode – Elibertacija Sombora 1745-1749“, publiciste i povesničara Sombora Milana Stepanovića. Knjiga je objavljena u izdanju Istorijskog arhiva Sombor i udruženja građana „Norma“, a njeno objavljivanje pomogli su Grad Sombor i Pokrajinski sekretarijat za kulturu i informisanje AP Vojvodine. Stepanovićeva monografija sveobuhvatno sagledava razdoblje elibertacije Sombora, od 1745. do 1749. godine i svedoči o upornoj i istrajnoj borbi Somboraca, odnosno ovdašnjih srpskih i bunjevačkih graničara da se, bez obzira na brojne prepreke i visoke troškove, izbore…
-
POVELЈA SLOBODNOG I KRALЈEVSKOG GRADA SOMBORA
Posle tri godine uporne borbe da za Sombor dobiju privilegovani status slobodnog i kraljevskog grada, nekadašnji somborski srpski i bunjevački graničari, predvođeni svojim oficirima, uspeli su da prođu sve Scile i Haribde brojnih birokratskih i političkih prepreka, da sakupe tražena visoka materijalna sredstva (150.000 florina u zlatu) i uplate ih u ratovima ispražnjenu carsku blagajnu, te da načine dogovor o ravnopravnom učešću pravoslavnih i rimokatolika u budućoj gradskoj vlasti, čime su ispunili sve što je od njih bilo traženo kako bi Sombor bio uzdignut u red slobodnih i kraljevskih gradova Kraljevine Ugarske. Krajem 1748. i početkom 1749. godine bilo je završeno pisanje Elibertacione povelje ili Privilegijalnog pisma, a konačni tekst povelje,…
-
PREDAVANJE “TRI SOMBORSKA KORIFEJA”
U utorak, 3. oktobra 2023. godine, u Velikoj sali zdanja Županije u Somboru održano je predavanje “Tri somborska korifeja”, posvećeno životu i radu tri znamenita srpska naučnika i akademika, koji su poreklom ili delom života bili vezani za Sombor (Atanasije Nikolić, Milan Jovanović Batut i Bogdan Maglić). Prisutne građane i akademike SANU pozdravila je u ime Grada Sombora Anita Stojakov, članica Gradskog veća, a potom se obratio i Milan Stakić, direktor somborskog Centra za stručno usavršavanje zaposlenih u obrazovanju, podsetivši na dugu tradiciju i značajna imena iz istorije prosvete, nauke i kulture u Somboru. Uvodnu besedu izrekao je akademik prof. dr Miloš Đuran, upravnik centra SANU za naučnoistraživački rad, koji…
-
ISTORIJSKA IZLOŽBA “GAKOVO KROZ VEKOVE”
Za sve koji nisu bili u prilici da posete istorijsku izložbu “GAKOVO KROZ VEKOVE”, autora Milana Stepanovića, postavljamo ovu izložbu na sajt “Ravnoplova”. Izložba je rađena na 14 velikih panoa (120 x 90 cm) i posvećena je prošlosti sela Gakova, od najstarijih vremena do savremenog doba. Uz podršku Grada Sombora, izložbu je organizovalo UG “Gakovo”, a otvorena je 1. avgusta 2023. godine, u sali Doma kulture u Gakovu.
-
SOMBORAC – ZNAMENITI FILOZOF, IDEOLOG ANARHIZMA I TOLSTOJEV PRIJATELJ
Sombor je decenijama bio dom jednog od znamenitih mađarsko-nemačkih filozofa s kraja 19. i s početka 20. veka Eugena Henrika Šmita (Eugen Heinrich Schmitt, Schmitt Jenő Henrik), anarhiste, pacifiste, antiklerikalnog gnostičara i publiciste. Šmit je rođen 5. novembra 1851. g. u Znojmu kod Brna u Češkoj, kao sin Ferdinanda Karla Šmita, kapetana austrijske carske vojske i nastavnika na Vojnoj inženjerskoj akademiji. Nakon prerane očeve smrti, vratio se 1858. g. sa majkom Karolinom u njen rodni Sombor. Ovde je pohađao osnovnu školu i Realnu gimnaziju, više razrede gimnazije pohađao je u Budimu, a maturirao je u subotičkoj Gimnaziji. Još pre mature, od 1869. godine, bio je zaposlen kao praktikant pri Siročadskom…
-
DR NIKA MAKSIMOVIĆ – SOMBORSKI NARODNI PRVAK, NAOČITI POSLANIK I VELEPOSEDNIK
Dr Nikola Nika Maksimović jedan je od najznamenitijih i najuticajnijih Somboraca u drugoj polovini 19. stoleća. Rođen је u Somboru (kršten je 17/29. aprila) 1840. g. kao sin ovdašnjeg lekara dr Vase Maksimovića i njegove supruge Lujze rođ. Konjović (ćerke tadašnjeg somborskog gradonačelnika Davida Konjovića). Gimnaziju je pohađao u Sremskim Karlovcima, a potom u Budimu i Osijeku, a prava je studirao na Univerzitetu u Pešti, u isto vreme kada i znameniti srpski pesnik Laza Kostić, i od tog vremena potiče njihovo dugo i blisko prijateljstvo. Sa Lazom Kostićem, Nika Maksimović bio je jedan od pokretača, a ujedno i sekretar znamenitog srpskog omladinskog književnog društva „Preodnica“, koje je delovalo u okviru…
