Kada je pionir kinematografije, Somborac Ernest Bošnjak (1876-1963), pokrenuo 1923. g. prvo jugoslovensko filmsko preduzeće (BOER-FILM Sombor), rešio je da u rodnom gradu snima igrane filmove. Putem oglasa pozvao je zainteresovane glumce i glumice na audiciju, pa se nekoliko mladih Somboraca javilo na oglas, a među njima je bila i 23-godišnja Irena Novak (rođena 1900. g. u Baji), koja je, uz lepotu, imala i očit dar za glumu. Irena je oduševila publiku na probnim snimanjima i dobila je, prilikom projekcija tih snimaka u somborskom bioskopu, najviše glasova na anketnim listićima koje su gledaoci popunjavali.
Bošnjak je ispoštovao mišljenje publike i Irena Novak je dobila glavnu ulogu u prvom igranom filmu Ernesta Bošnjaka, ljubavnoj komediji koja je imala radni naslov „Kako uloviti muža?“. Film je snimljen u Somboru 1923. godine, rediteljem Belom Fabijanom, snimateljem Vilhelmom Randelštajnom i scenografom Julijem Lukačem. Uskoro je ovaj film otkupila jedna bečka distributerska kuća i prikazivan je uspešno u Beču, pod nazivom „Laži mene radi“ (Die Lüge meiner Wiege). Film je snimljen u studiju (na Vencu petra Bojovića br. 7), a eksterijeri su snimani u kući Palanačkih u Vojvođanskoj ulici (danas je to kuća slikara Dragana Stojkova) kao i u somborskom Gradskom parku. Mlada i lepa glumica nije oduševila samo publiku, već i producenta filma Ernesta Bošnjaka, koji se u nju zaljubio, posle čega su nastali problemi u snimanju filma. Na jednoj filmskoj probi glumica se, vežbajući filmsku scenu, poljubila sa glavnim glumcem, što je izazvalo Bošnjakovu ljutnju i ljubomoru, pa je nađeno rešenje – u času kad je trebalo da se poljube glumac podiže novine da se navodni poljubac ne vidi,a stvoren je i utisak „tajne“. Uskoro se Ernest Bošnjak oženio lepom Irenom Novak (bio je to njegov drugi brak).
Naredne godine Irena Novak je glumila i u drugom (i poslednjem završenom) igranom filmu BOER-FILMA koji je imao naziv „Moja draga kolevka“. Ova porodična melodrama snimljena je prema scenariju Mihalja Tilgera. Uprkos patetičnom i melodramatskom sadržaju, film je odlično snimljen, sa dobro smišljenim kadrovima i kvalitetnim glumcima, a dramaturški sadrži verovatno i najbolju scenu koju je Bošnjak snimio (otac, u somborskom parku, posmatra igru dece koju je napustio). Eksterijeri su bili snimljeni na Vamošer-salašu, između Sombora i Bačkog Monoštora, a enterijeri u Bošnjakovom somborskom studiju. Natpisi na nemačkom jeziku ukazuju kako je Bošnjak imao ambiciju da i ovaj film plasira na inostrano tržište, pre svega u Beč.
Posle propasti BOER-FILMA Irena Novak prestaje da se bavi glumom i ostaje uz svog supruga, te mu pomaže u poslovima oko vođenja štamparije. S njim je imala ćerku Martu, koja se kasnije bavila fotografijom i imala svoju foto-radnju. Posle Drugog svetskog rata Irena deli s Ernestom Bošnjakom nemaštinu u koju je porodica zapala nakon nacionalizacije štamparije i pečatorezačke radnje (da bi preživeli, Ernest Bošnjak je u osmoj deceniji života išao da radi kao molerski pomoćnik u molerskoj zadruzi „Boja“, a svoje stare filmske trake morao je da prodaje frizerima radi spravljanja laka, čime je učinjena nezamsiliva šteta istoriji južnoslovenske kinematografije). Kada je konačno, na inicijativu Jugoslovenske kinoteke, Ernest Bošnjak 1961. g. dobio penziju zaslužnog nacionalnog umetnika, Irena Novak je mogla da ponovo živi koliko-toliko pristojnim životom.
Posle smrti svog supruga (1963) živela je tiho i povučeno u zgradi br. 30 na somborskoj Glavnoj ulici. Godine 1966. dala je svoj prvi intervju za časopis „Svet“, u članku koji je nosio naziv „Poljubac iza novina“ i koji je jugoslovenskoj publici predstavio prvu našu filmsku glumicu. Irena Novak je umrla u Somboru, 31. decembra 1987. godine.
M. S.
