U Somboru su, na levoj strani Staparskog puta, tokom sedamdesetih godina 18. veka, iza ostrva „Pandur“ na kome će tridesetak godina kasnije biti podignuto današnje zdanje Županije, sagrađene tri velike prizemne kasarne, koje su se nalazile na prostoru današnjeg Pedagoškog fakulteta, OŠ „Avram Mrazović“ i Doma učenika. Kasarne su zidane sredstvima Bačke županije, a u vreme Austrijsko-turskog rata od 1787. do 1791. godine, u ovim kasarnama boravili su srpski frajkori (dobrovoljački vojni odredi sastavljeni od mlađih muškaraca vičnih oružju, koji su predstavljali udarnu prethodnicu austrijskim carskim trupama u ratu sa Turcima).
Prema zapisanom kazivanju buljubaše Petra Jokića, komandira lične straže vožda Prvog srpskog ustanka Đorđa Petrovića Karađorđa, vožd je Jokiću pričao kako je, kao mlad čovek, otišao iz Srbije u Srem, gde je čuvao šumu manastira Krušedola, posle čega se prijavio da služi kao frajkor u Somboru (dakle i u ovim kasarnama), gde je boravio tokom zime 1787/88. godine. Ni dve godine pune nije Đorđe sastavio čuvajući manastirsku šumu, kazuje Jokić, pa se vrbuje u vojnike i ode u Sombor.
Srpski istoričar Milenko Vukićević, u svom kapitalnom delu „Karađorđe“ (Beograd, 1907), piše kako mladi Đorđe Petrović u Somboru nije dugo ostao, te da je sam kazivao kako se, dok se bavio u Somboru u austrijskoj vojsci, ovako predomišljao: „Što bih ja išao da ginem na drugoj strani tuđega carstva kad može doći vreme da u Srbiji mogu vojevati?“. Karađorđe je, prema zapisima, tada otišao iz Sombora i preko Bačke, prešavši Dunav, došao u Srem, odakle se, preko Save, vratio u Srbiju.
Scena kako Karađorđe u vojnom logoru u Somboru, kao frajkorski narednik, razmišlja o tome šta mu je činiti, deo je prvog srpskog igranog filma “Život i dela besmrtnog vožda Karađorđa”, snimljenog 1911. godine.
Stare kasarne, u kojima je neko vreme Karađorđe boravio, još dugo su služile svrsi i mada je, polovinom 19. veka, jedna srušena, preostale dve su popravljene i postojale su sve do polovine prošlog veka, kada su porušene kako bi na njihovom mestu bio podignut školski kompleks.
Milan Stepanović
