Nisu Sombor često obilazili krunisani vladari, ali istorija, ipak, beleži posete kraljeva i careva Somboru. Još u srednjem veku takvih poseta bilo je nekoliko. Putujući od Sonte ka Bodorgu, kroz prethodnicu Sombora, tadašnje naselje Coborsentmihalj, prošao je, početkom oktobra 1439. godine, tadašnji ugarski kralj Albert.
Potom znamo da je 1500. g. ovde kratko boravio, na proputovanju za Bač, tadašnji poljski vojvoda i budući dugoveki kralj Poljske Sigmund, rođeni brat tadašnjeg ugarskog kralja Vladislava. On je u svojoj beležnici zapisao da je u Coborsentmihalju potrošio tri srebrna denara za berberske usluge, a što je mnogo važnije, u tom zapisu budući Sombor je već zabeležen sa imenom koje jasno naslućuje njegovo sadašnje ime (Czombor villa Sancti Michaelis).
Kroz Cobosentmihalj (ili možda već Sombor) prošao je 1529. g. i tadašnji ugarski kralj-suparnik Jovan Zapolja, na čelu svoje vojske koja je išla ka Mohačkom polju da se susretne sa sultanom Sulejmanom i da mu bude saveznik u njegovom pohodu na Beč.
Potom, sve do kraja 18. veka nemamo podataka o tome da je u Somboru bio ili da je kroz njega prošao neki krunisan vladar. Tek 1786. g. u gradu će boraviti vladar Habzburške monarhije i car Sv. Rimskog carstva, Josif II, sin carice Marije Terezije, i to, prema zapisu, prvo inkognito (posetio je Mrazovićevu školu Normu predstavljajući se kao stolarski pomoćnik i ljubitelj prosvete), a par dana potom i zvanično, početkom jula 1786. godine, kada je naredbom ukinuo i raspustio somborski franjevački manastir, a Sombor proglasio administrativnim središtem Bačke (kasnije Bačko-bodorške) županije.
Rodonačelnik jedne vladarske dinastije još kao mladić boravio je u Somboru, krajem 18. veka. Reč je o Đorđu Petroviću Karađorđu, voždu Prvog srpskog ustanka (1804-1813), koji je, tokom zime 1787/88. godine, kao frajkor (pripadnik srpskog dobrovoljačkog korpusa), u vreme Austrijsko-turskog rata (1787-1791), bio smešten u jednoj od četiri prizmene zgrade somborske županijske kasarne, podignute na Staparskom putu, iza zdanja Županije i Županijskog zatvora, na mestu današnjeg Doma za učenike i OŠ “Avram Mrazović”. U biografskim crticama o Karađorđu pominje se više puta, iz raznih izvora, detalj o njegovom boravku u Somboru, a javlja se i kao fragment prvog srpskog igranog filma “Život i delo besmrtnog vožda Karađorđa” iz 1911. godine.
Početkom 19. veka Sombor je u dva navrata posetio tadašnji austrijski car Franc I. On se početkom maja 1807. g. u Somboru ukrcao na okićenu lađu kojom je plovio nešto ranije prokopanim Velikim bačkim kanalom, od Sombora do Vrbasa (kanal je i nazvan imenom cara – Francov kanal). Sačuvana je, kasnije štampana, pozdravna reč caru, koju je izgovorio mladi somborski pravoslavni sveštenik Vasilije Kovačić prilikom careve posete somborskoj Svetođurđevskoj crkvi. Povlačeći se pred nadiranjem Napoleonovih trupa, dve godine kasnije, u leto 1809, car Franc I i njegova kćer princeza Marija Lujza (buduća francuska carica i Napoleonova supruga) boravili su neko vreme u Somboru, a stavljen im je na raspolaganje ceo sprat zdanja Komorske administracije (Grašalkovićeve palate). Cara i princezu čuvali su tada oficiri somborske građanske milicije.
Do kraja postojanja Habzburške carevine ni jedan vladar više nije posetio Sombor, ali je u lovištu Karapandži, nedaleko od Sombora, u blizini sela Berega (Bački Breg), krajem 19. i početkom 20. veka, znatan broj krunisanih vladara boravio u lovu i lovačkoj kući tadašnjeg nadvojvode Fridriha, a potom Albrehta Habzburškog. Osim ostalih, ovde su boravili saksonski kralj Albert, španski kralj Alfons XII, nadvojvoda Rudolf (austrijski prestolonaslednik i sin cara Franje Josifa), vojvoda Vilijem od Nasaua, princ od Velsa Albert Edvard (kasnije engleski kralj Edvard VII), nadvojvoda Franc Ferdinand (austrijski prestolonaslednik ubijen u Sarajevu 1914), nemački car Vilhelm II (u više navrata) i austrijski car i ugarski kralj Franja Josif I.
Obilazeći Vojvodinu, ubrzo po završetku Prvog svetskog rata, krajem jula 1919. g. Sombor je posetio tadašnji regent Kraljevine SHS, prestolonaslednik i budući jugoslovenski kralj Aleksandar Karađorđević, a grad mu je priredio izuzetno svečan doček. On će u Somboru, tada već kao kralj, sa kraljicom Marijom, prinčevima, knezom Pavlom i visokim oficirima, boraviti u još nekoliko navrata (1925, 1926, 1927. i 1929. godine), osim ostalog i u lovu u obližnjoj šumi Kozara između Sombora i Bezdana.
Na kraju, i jedan nekrunisan vladar, ali sa ništa manjim ovlašćenjima od kraljevskih ili carskih, doživotni predsednik Jugoslavije maršal J. B. Tito, posetio je zvanično Sombor, čiji je od 1962. g. bio počasni građanin, samo jednom, u aprilu 1969. godine. Kratko se obratio sa balkona zdanja Županije pred više desetina hiljada Somboraca i stanovnika okolnih mesta, koji su ga dočekali na gradskim ulicama, posle čega je održao dvočasovni sastanak u Velikoj Sali Županije i otišao iz Sombora, sa neispunjenim obećanjem da će se ovde još vraćati. I mada Sombor više zvanično nije posetio, maršal Tito je, pre i posle ove posete, veoma često prolazio kroz grad, odlazeći u svoja lovišta u okolini obližnjih sela Bački Monoštor i Bezdan.
M. S.
